Burimi i detyrimeve dhe drejtave të femrës në sheriat 2

Përgjigja do të ishte se ky dallim nuk del nga ndryshimet midis gjinisë së mashkllit dhe femrës, gjegjësisht midis mashkullit dhe femrës. Ajo del nga faktorët e jashtëm lidhur me urtësi dhe interesa për të cilët këto obligime përgjithësisht caktohen.

Namazi i xhumasë, për shembull, është caktuar me qëllim të forcimit të unitetit të myslimanëve dhe pajtimit të tyre. Vlera e kësaj urtësie del në pah vetëm atëherë kur kjo nuk është për shkak i lënies anash të ndonjë interesi të rëndësishëm. Në rast të paraqitjes së ndonjë interesi më me rëndësi në mënyrë kategorike pushon detyra e kryerjes së namazit të xhumasë nën ndikim të këtij interesi, pavarësisht nëse bëhet fjalë për falësin mashkull apo femër. Mashkulli prezenca e cilit në namazin e xhumasë kërkon ta lerë të sëmurin për të cilin kujdeset, nëse nuk ka kush ta zëvendësojë, nuk është i detyruar ta kryejë namazin e xhumasë për shkak të drejtës së tij. Më parësore është të qëndrojë afër të sëmurit të bisedojë dhe të kujdeset për të.

Meqenëse prezenca e femrës në xhami dhe kryerja e namazit të xhumasë prej saj supozon lënien anash të interesit i cili nënkupton kujdesin dhe brengën për femijët e saj, për të pushon të vlejë detyrimi i kryerjes së namazit të xhumasë për arsye plotësisht të njëjtë për të cilën ky obligim ka rënë nga mashkulli në rastin e përmendur. Ajo që është me rëndësi është se veçoria e gjinisë femërore nuk ka pasur kurrfarë roli në pushimin e detyrimit, si veçoria e gjinisë mashkullore nuk luan kurrfarë roli në konfirmimin e tij.

Dëshmia më e qartë për këtë është fakti që nëse gruaja bashkë me meshkujt prezanton në kryerjen e namazit të xhumasë, xhumaja e saj është valide dhe ia kompenson namazin e drekës. Në këtë rast ajo është tërësisht e barabartë me mashkullin e cili ka arsye të ligjshme të mos prezantojë, por megjithatë shkon në namazin e xhumasë dhe e kryen atë. Kjo është zëvendësim. Kurse rregull për këtë është që secili namaz i drekës i cilit është valid, valid është edhe namazi i xhumasë. [2]

Sa i përket obligimit të mbajtjes së familjes, bashkëshortit dhe fëmijëve, ajo është vënë në detyrim të mashkullit, qoftë babait apo burrit, por jo dikujt tjetër sepse ai ndikon në mënyrë direkte në procesin e fitimit të pasurisë dhe furnizimit. Kjo është ligjësi e cila do të mbetet deri Ditën e gjykimit për shkak të urtësive shoqërore dhe arsyeve të cilat, me ndihmën e Allahut, xh.sh., do t'i shpjegojmë kur të vijë koha për këtë. Arsyeja më kryesore për ekzistimin e kësaj ligjësie është pavarësisht në ndryshimin e zakoneve dhe zhvillimin e civilizimeve, është ai që femra nëse në këtë detyrim do të ishte e barabartë, detyra e saj më e shenjtë - përkujdesja për fëmijët dhe edukimin e tyre në mënyrë të drejtë - do të lihej anash. Mashkulli nuk është në gjendje ta zëvendësojë gruan në këtë. Është me rëndësi të dihet se përkatësia e tyre një gjinie të caktuar në këtë ndarje të detyrimeve nuk ka asnjë rol. Faktori kryesor është shkaku të cilin e cekëm më sipër.

Autor: Prof. Dr. EL-BUTI
Përktheu: Dr. Selim SYLEJMANI

_________________________

- Shkëputur nga libri: "Femra midis tiranisë së sistemit perëndimor dhe mëshirës së ligjit hyjnor".

[2] - Burhanuddin el-Merginani, "El-Hidaje", v.I, f.59, Ed-Derdiri, "Esh-Sherhu-s-Sagiru", v.I, f.494.