Kotësia e jetës njerëzore përgënjeshtron seriozitetin e sistemit të universit 3
Disa njerëz thonë: cilësitë me të cilat njeriu karakterizohet bëjnë atë ta ndjenjë vehten të lirë dhe larg nga ndonjë kontrollë apo obligimi, dhe mbi të gjitha këto veti dallohet liria të cilën e gëzon ai. Pra kur njeriu shfaqet sipas tyre si mendjelehtë në sjellje dhe punë, kjo është sepse ai praktikon lirin e tij e cila është pjesë e pandarë nga esenca e qenies së tij, dhe kur shfaqen qeniet tjera të disciplinuara nga sistemi dhe të plotësuar në drejtim të qëllimeve dhe synimeve, kjo është sepse ata e kanë humbur domethënjen e boshtit të së vërtetës së saktë të ekzistencës.
Ata janë të cilësuar me dukurinë e ekzistencës dhe nuk kënaqen me realitetin dhe sekretin e tij. Kështu që çdo thirrje për njeriun ta disciplinoj veten me obligim dhe qëllim, nënkupton thirrja e tij për të çliruar nga zanafilla e ekzistimit të tij. Pikërisht kjo është liria e cila është burim i autoidentitetit të Tij. [4]
Përgjigjja jonë për këtë konceptim në të cilin pësojnë shumë njerëz, e në veçanti ata te shoqërive perëndimore, është se liria në defenicionin e saj të thjeshtë nuk don të thotë më shumë se aftësi për të lëvizur mbrenda dimensioneve dhe drejtimeve të ndryshme, dhe pasi është e pamundur të lëviz njëkohësisht në të gjitha drejtimet, e kur liria në të njëjtën kohë në të gjitha drejtimet nuk është e mundur, doemos t'i kthehesh zgjidhjes, e zgjidhja nuk mund të qëndron pos në bazë të konceptimit të mëhershëm dhe qëllimit të planifikuar.
Nga këtu nxirret domethënja e funksionit dhe domosdoshmëria e disciplinës me qëllim dhe sistem në jetën njerëzore. Çështë e vërteta, lirinë që e gëzon njeriu, nuk e mban atë larg nga të qenët i disciplinuar sipas domethënies së funksionit në jetën e tij individuale dhe shoqërore, madje e bën atë të qëndroj në të me zgjidhje dhe vullnetin e tij të mirë. Thënë me fjalë të tjera më përmbledhëse dhe më të përpikta, bota e ngurtë dhe bimore ndjekin funksionet e tyre në pëlqim me krijimin përbërës, gjithashtu bota e kafshëve të llojllojshme dhe shtazore ndjekin funksionet e tyre sipas krijimit instiktiv, ndërsa njeriu dallon me thirrje që t'i kryej funksionet e tij sipas normave të përgjegjësisë.
Njeriu nisur nga cilësitë që i gëzon, e ndër to është liria, është më i nderuar se të qenët ndjekës i funksioneve sipas normave të krijuara apo të jetë bartës i saj sipas simuluesit instiktiv. Madje ajo që e dallon më shumë atë është dhuntia e përceptimit, pastaj liria e zgjedhjes, nga kjo ai gëzon pra lirinë të përgjigjet ose të mos përgjigjet, mirpo ai doemos nga përceptimi dhe dija e tij të rezulton në atë që është obliguar siç është e domosdoshme të zgjedh trurin e përgjigjes së tij në formë të komponentëve të së mirës dhe lumturisë për të dhe llojin e tij.
Është mjaf e çuditshme, madje tronditëse që në mesin e njerëzve racional të ketë të tillë që imagjinojnë se natyra e lirisë që gëzon njeriu e lejon ate ta praktikoj larg prej arsyes e cila është e pashmangshme për zgjedhje të mirë! ...
Autor: Prof. Dr. EL-BUTI
Përktheu: Hatixhe IMERl-HISENI
_________________________
- Shkëputur nga libri: "Hyrje në të kuptuarit e esencës - Kush jam? Përse? Dhe për ku?".
[4] - Këtë e thonë ekzistencialistët dhe shumë ithtarë të tyre, në veçanti në shoqëritë perëndimore. Shih "sirn Kirgjojn" nga Dr. Feuzije Mihail, f.56. Dhe gjithashtu në "el vuxhudije, medhhebun insani" nga Sartri, f.25.